GIỚI THIỆU TỔNG QUAN C�NG NGHỆ 1xEV-DO
 

C�ng nghệ EV-DO hoặc 1xEV-DO, hoặc DO, được viết tắt từ 1xEVolution-Data Optimized (1x Ph�t triển � Tối ưu h�a Dữ liệu), vốn ban đầu được đặt t�n l� Evolution-Data Only, l� một ti�u chuẩn truyền dữ liệu băng rộng v� tuyến cho c�c thiết bị kh�ng d�y được thực hiện bởi nhiều nh� cung cấp dịch vụ CDMA của Nhật, H�n Quốc, Brazil, Israel, Mỹ, �c, Canada, New Zealand, Venezuela, v� Mexico. C�ng nghệ n�y được ti�u chuẩn h�a bởi thỏa thuận 3GPP2 th�nh một phần của bộ c�c ti�u chuẩn CDMA2000.


Nền tảng

Thiết kế đầu ti�n về c�ng nghệ 1xEV-DO được ph�t triển bởi Qualcomm v�o năm 1999 để đ�p ứng c�c y�u cầu của IMT-2000 (bộ ti�u chuẩn to�n cầu về c�c giao tiếp kh�ng d�y thế hệ thứ 3 - 3G) về tốc độ tải xuống dữ liệu của c�c thiết bị di động hơn 2Mbits/s. Đầu ti�n, ti�u chuẩn n�y được gọi l� HDR (High Data Rate), tuy nhi�n khi đưa ra Hiệp hội Viễn th�ng quốc tế ITU để ph� chuẩn, n� được đặt t�n lại l� 1xEV-DO, v� được đặt m� ti�u chuẩn l� IS-856.

Nguy�n thủy, 1xEV-DO l� viết tắt của �1x Evolution-Data Only� (1x Ph�t triển � D�nh ri�ng cho Dữ liệu), 1x ở đ�y nghĩa l� n� ph�t triển trực tiếp từ ti�u chuẩn giao tiếp v� tuyến 1x (1xRTT hay CDMA2000 1x), v� c�c k�nh v� tuyến chỉ thực hiện truyền dữ liệu (T�n tựa đề của tập t�i liệu ti�u chuẩn 1xEV-DO l� �cdma2000 High Rate Packet Data Air Interface Specification�, trong đ� cdma2000 viết chữ thường l� một t�n kh�c của ti�u chuẩn 1x, được đặt m� ti�u chuẩn l� IS-2000). Sau đ�, v� � nghĩa ti�u cực c� thể c� khi đưa ra thị trường của chữ �only�, phần �DO� trong t�n 1xEV-DO đ� được đổi t�n th�nh �Data Optimized� (Tối ưu h�a dữ liệu). V� vậy, b�y giờ 1xEV-DO l� viết tắt của từ �1x Evolution-Data Optimized� (1x Ph�t triển- Tối ưu h�a dữ liệu), nhằm tạo một ấn tượng tốt hơn khi đưa ra thị trường rằng c�ng nghệ n�y đ� được tối ưu khi truyền dữ liệu.

So s�nh với mạng 1x (1xRTT hay CDMA2000 1x) vốn đang d�ng hiện nay, hoặc c�c mạng GPRS v� EDGE của đối thủ GSM, 1xEV-DO thật sự nhanh hơn nhiều, cung cấp tốc độ truyền dữ liệu trong kh�ng gian l�n đến 2,4576 Mb/s với Phi�n bản Rev. 0, v� l�n đến 3,1 Mb/s với phi�n bản Rev.A. Để sử dụng được tốc độ n�y th� dĩ nhi�n m�y đầu cuối phải được trang bị c�c chip 1xEV-DO tương ứng. Đối thủ cạnh tranh với c�ng nghệ n�y từ GSM ch�nh l� c�ng nghệ HSDPA (High-Speed Downlink Packet Access) được ph�t triển từ UMTS (W-CDMA) đ� được ti�u chuẩn h�a trong 3GPP.

Khi triển khai với mạng di động thoại hiện c�, 1xEV-DO y�u cầu một khoảng băng th�ng 1,25MHz ri�ng. V� dụ S-Fone, băng tần 1x hiện nay l� 222(1FA) c� tần số trung t�m l� 831,66 MHz (Rx), 876,66MHz (Tx), trong khi hệ thống EV-DO đang thử nghiệm c� băng tần 263 (2FA) với tần số l� 832,89MHz (Rx), 877,89MHz (Tx). Phi�n bản 1xEV-DO Rev. A, vốn được ph�t triển từ phi�n bản đầu ti�n 1xEV-DO Rev.0, đ� được triển khai thực tế tại Nhật Bản v� H�n Quốc. Rev.A đưa ra c�ch thức thiết lập truyền dữ liệu g�i tốc độ cao ở cả 2 chiều tải l�n v� tải xuống. So s�nh cụ thể như sau:

K�nh tải xuống (downlink, forward link):
- Rev. 0: 2,4576 Mb/s
- Rev. A: 3,1 Mb/s

K�nh tải l�n (uplink, reverse link):
- Rev. 0: 0,15 Mb/s
- Rev. A: 1,8 Mb/s
Đồng thời kỹ thuật giao tiếp v� tuyến của Rev. A cũng được n�ng cao nhằm giảm độ trễ (latency) v� n�ng cao tốc độ. Nhờ v�o đ� n� đ� hỗ trợ được c�c dịch vụ VoIP v� điện thoại c� h�nh (Video Telephony) tr�n c�ng một k�nh s�ng mang tr�n nền c�ng nghệ dữ liệu g�i Internet truyền thống.


Một số cơ cấu hoạt động

- Vận h�nh đồng thời 2 chế độ EV-DO v� 1x:

Khi một hệ thống 1x n�ng cấp l�n EV-DO th� c�c cuộc gọi thoại sẽ sử dụng k�nh băng tần 1x cũ (c�c cuộc gọi dữ liệu 1x cũng vậy), c�n c�c cuộc gọi dữ liệu EV-DO sẽ sử dụng k�nh tần số mới. Một thiết bị 1xEV-DO c� thể thiết lập tr�n m�y m�nh chế độ EVDO (only EVDO) hoặc đồng thời 2 chế độ (dual mode) vừa thoại 1x v� dữ liệu EVDO.

H�nh dưới đ�y sẽ m� tả c�ch thức người d�ng dual mode c� thể nhận được một cuộc gọi thoại 1x trong khi đang x�i dịch vụ truyền dữ liệu EV-DO (đang d�ng mobile internet, tải phim, nhạc v.v�)



Khi đang thực hiện 1 cuộc gọi dữ liệu EV-DO (tần số f3 - Tx, f4 - Rx), khi c� 1 cuộc gọi gọi đến, tr�n k�nh EV-DO sẽ gởi 1 bản tin đến điện thoại b�o hiệu. Nếu người d�ng nhận cuộc gọi, cuộc gọi dữ liệu sẽ chấm dứt v� giao tiếp v� tuyến giữa điện thoại v� BTS sẽ chuyển sang k�nh thoại 1x (f1,f2).

- C�ch thức chia k�nh:

C�ng nghệ 1x chủ yếu sử dụng thuật to�n CDM (Code-division multiplexing, chia k�nh theo m�) trong khi EV-DO c� sử dụng TDM (Time-division multiplexing, chia k�nh theo khe thời gian) để ph�n biệt c�c user.




C�c c�ng nghệ c� khả năng cạnh tranh

Nh� sản xuất Motorola trước đ�y đ� từng đề xuất một hệ thống mới gọi l� 1Xtreme ph�t triển từ bộ ti�u chuẩn CDMA2000 1x, nhưng đ� bị b�c bỏ bởi thỏa thuận 3GPP2. Sau đ�, một bộ ti�u chuẩn cạnh tranh kh�c l� 1xEV-DV (được ph�t triển bởi Qualcomm, Lucent, Nokia, Motorola, ... trong 3GPP2) đ� được đề xuất như l� một chuẩn ph�t triển kh�c của c�ng nghệ CDMA. 1xEV-DV l� viết tắt của 1x Evolution-Data and Voice (1x Ph�t triển - Dữ liệu v� thoại), v� cấu tr�c k�nh v� tuyến của n� tương th�ch với với ti�u chuẩn IS-95 v� IS-2000 (1xRTT), v� vậy n� cho ph�p triển khai ngay tr�n băng tần 1x hiện hữu. (Trong khi 1xEV-DO phải y�u cầu một băng tần ri�ng khi triển khai chung với 1x hiện c�)

Về mặt l� thuyết, c�ng nghệ 1xEV-DO cao hơn 1xEV-DV bởi v� n� kh�ng phải tương th�ch cấu tr�c nền tảng với 1x, v� v� vậy 1xEV-DO được khai th�c, thiết kế, ph�t triển tự do hơn.

V� dụ:
- k�nh pilot được cấu tr�c mới
- khoảng thời gian chờ của k�nh l�n (reverse link) được thay đổi,
- k�nh control được cải thiện�

Th�m v�o đ�, do 1xEV-DO d�ng mạng IP v� kh�ng cần hệ thống tổng đ�i MSC với mạng SS7 phức tạp (theo wikipedia), chi ph� thiết lập mạng v� vậy giảm đ�ng kể so với 1xEV-DV. Một yếu tố kh�c ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của c�c nh� khai th�c đ� chọn 1xEV-DO l� việc ra đời sau của bộ ti�u chuẩn 1xEV-DV, trong khi 1xEV-DV c�n đang được soạn thảo th� c�c thiết bị tổng đ�i, chip điện thoại của EV-DO đ� sẵn s�ng tung ra thị trường. Kết quả l�, hệ thống 1xEV-DV kh�ng hấp dẫn được c�c nh� khai th�c v� v� vậy đ� kh�ng được triển khai rộng r�i. Tr�n thực tế với việc h�ng loạt c�c nh� khai th�c như KT Telecom triển khai 1xEV-DO v�o năm 2002, Verizon Wireless v� Sprint v�o năm 2004, v� nhiều nh� khai th�c nhỏ hơn v�o năm 2005, Qualcomm v�o th�ng 3 năm 2005 đ� đ�nh chỉ chương tr�nh ph�t triển chip 1xEV-DV, tập trung hướng nghi�n cứu v�o d�y chuyền sản xuất 1xEV-DO.


C�c ứng dụng của EV-DO

Dựa tr�n nền tốc độ cao n�y, tốc độ đỉnh 2,4 Mbps (Rev. 0) nếu 1 thu� bao truy cập v�o 1 sector của 1 BTS (nếu x thu� bao truy cập c�ng l�c th� chia đều ra: 2,4/x Mbps). Nh� cung cấp c� thể tạo ra rất nhiều dịch vụ đặc sắc cho kh�ch h�ng, h�nh m�nh họa dưới đ�y chỉ liệt k� v�i dịch vụ cơ bản:




T�nh h�nh ph�t triển EV-DO hiện nay



Chi tiết tại: http://www.3gtoday.com/wps/portal/operators


Ch� th�ch:

- 3GPP2 (3rd Generation Partnership Project 2): l� một thỏa thuận chung được thiết lập v�o th�ng 12/1998 giữa c�c tổ chức viễn th�ng ARIB/TTC (Nhật), CCSA (Trung Quốc), TIA (Bắc Mỹ) v� TTA (H�n Quốc). Nội dung của thỏa thuận n�y l� đưa ra những đặc điểm kỹ thuật của hệ thống điện thoại di động thế hệ thứ 3 �p dụng tr�n to�n cầu nằm trong phạm vi của bộ ti�u chuẩn IMT-2000 của tổ chức ITU. Sau đ�, 3GPP2 được cụ thể bằng bộ ti�u chuẩn CDMA2000 dựa tr�n c�ng nghệ CDMA.

- Ngo�i ra, cần ph�n biệt với 3GPP2 với 3GPP, trong đ� 3GPP l� dựa tr�n c�ng nghệ GSM.