Ung thÆ° Ä‘Æ°á»ng tiêu hóa được chia nhá» ra là m nhiá»u loại, và ung thÆ° thá»±c quản là má»™t trong số đó. Ung thÆ° thá»±c quản thÆ°á»ng gặp ở ngÆ°á»i cao tuổi, đặc biệt là ở ngÆ°á»i có hút thuốc lá, nghiện rượu... Bệnh nhân bị ung thÆ° thá»±c quản thÆ°á»ng đến khám muá»™n, gây khó khăn trong Ä‘iá»u trị. Ung thÆ° thá»±c quản có thể xuất phát từ thá»±c quản hoặc lan từ má»™t số ung thÆ° cÆ¡ quan kế cáºn nhÆ° thanh quản, hạ há»ng, khà quản, tuyến giáp.
Ung thư thực quản. Những nguyên nhân dẫn đến ung thư thực quản
TÃnh đến thá»i Ä‘iểm hiện nay, ngÆ°á»i ta vẫn chÆ°a xác định được chÃnh xác nguyên nhân gây
ung thÆ° thá»±c quản[/b] ,song có nhiá»u yếu tố liên quan đến việc xuất hiện bệnh. Äó là :
- Do
chế Ä‘á»™ ăn uống: nghiện rượu và thuốc lá là tác nhân hà ng đầu. Ngoà i ra, thÆ°á»ng xuyên ăn, uống thá»±c phẩm và nÆ°á»›c uống có nhiá»u nitrit và nitrat (là nguồn sinh ra nitrosamin-chất gây ung thÆ°) hoặc chế Ä‘á»™ ăn Ãt rau xanh, hoa quả, Ãt chất xÆ¡ hoặc thói quen ăn uống đồ nóng và các chất gây cá» sát niêm mạc thá»±c quản...
-
Do má»™t số tổn thÆ°Æ¡ng của thá»±c quản có ý nghÄ©a nhÆ°: sẹo bá»ng thá»±c quản, viêm thá»±c quản do trà o ngược dạ dà y-thá»±c quản, bệnh co thắt tâm vị, lạc chá»— niêm mạc dạ dà y và o thá»±c quản hay những ngÆ°á»i thừa cân, béo phì...
- Do các yếu tố nhiễm khuẩn: vệ sinh răng miệng kém, sâu răng, nhiễm nấm (Geotrichum Candidum, Fusarium)…
Nghiên cứu của Viện Ung thÆ° Sloan - Kettering (Mỹ) cho thấy, ung thÆ° thá»±c quản Ä‘oạn 2/3 trên thÆ°á»ng gặp ở những ngÆ°á»i uống nhiá»u rượu. Nếu uống rượu kèm theo hút thuốc lá và Ãt ăn rau xanh, trái cây thì nguy cÆ¡ cà ng tăng cao. Ung thÆ° thá»±c quản Ä‘oạn 1/3 dÆ°á»›i, thÆ°á»ng gặp ở những ngÆ°á»i thừa cân, béo phì và hút thuốc lá. Nguy cÆ¡ nà y cÅ©ng sẽ tăng cao nếu những ngÆ°á»i nà y ăn Ãt hoa quả, rau xanh kèm há»™i chứng trà o ngược dạ dà y - thá»±c quản.
Ung thÆ° thá»±c quản có liên quan nhiá»u đến giá»›i và tuổi tác, thÆ°á»ng gặp ở ngÆ°á»i cao tuổi (từ 60 tuổi trở lên) mà hiếm gặp ở ngÆ°á»i dÆ°á»›i 50 tuổi. Trong đó nam giá»›i có tá»· lệ mắc bệnh cao hÆ¡n, chiếm tá»›i 80% số bệnh nhân bị ung thÆ° thá»±c quản.
Những biểu hiện củaung thư thực quản
Nuốt khó là triệu chứng thÆ°á»ng gặp nhất. Lúc đầu chỉ xuất hiện khi ăn thức ăn đặc, cảm giác vÆ°á»›ng ở sau ức nhÆ°ng không Ä‘au. Sau đó khó nuốt vá»›i cả thức ăn lá»ng nhÆ° cháo, phở... Khó nuốt diá»…n biến má»™t cách liên tục, cà ng ngà y cà ng tăng dần và đến khi khối u lan rá»™ng thì nuốt nÆ°á»›c cÅ©ng thấy khó và đau.
Cùng vá»›i triệu chứng nuốt khó, ngÆ°á»i bệnh có thể có cảm giác vÆ°á»›ng, tức nặng, Ä‘au âm ỉ đè nén sau xÆ°Æ¡ng ức... (tùy theo sá»± phát triển của khối u) hay khó thở, khà n giá»ng, ho khan, khạc Ä‘á»m; Ä‘au thượng vị, buồn nôn, nôn, nấc. Trong những trÆ°á»ng hợp có nôn triệu chứng nà y xuất hiện khá sá»›m nhất là khi ung thÆ° ở cao. Nếu ung thÆ° ở Ä‘oạn thấp của thá»±c quản thì triệu chứng nôn xuất hiện muá»™n. Ngoà i ra bệnh nhân thấy chảy nhiá»u nÆ°á»›c bá»t.
Trong quá trình ung thÆ° phát triển có thể gây ra các biến chứng: viêm thủng thá»±c quản và o trung thất gây khó thở Ä‘á»™t ngá»™t, trà n khà dÆ°á»›i da; rò thá»±c quản và o khà phế quản là m thức ăn và o Ä‘Æ°á»ng hô hấp gây viêm phổi, áp-xe phổi... Nếu không được Ä‘iá»u trị kịp thá»i, phần lá»›n bệnh nhân ung thÆ° thá»±c quản sẽ suy kiệt và tá» vong do không ăn uống được.
Vì váºy, đối vá»›i ngÆ°á»i bệnh cao tuổi khi có các dấu hiệu sá»›m nhÆ° khó nuốt, giá»ng khà n... đặc biệt ở những ngÆ°á»i nghiện thuốc lá, rượu cần Ä‘i khám để được phát hiện bệnh, Ä‘iá»u trị kịp thá»i.
Cách Ä‘iá»u trị ung thÆ° thá»±c quản
Ung thÆ° thá»±c quản cần được phát hiện sá»›m và điá»u trị kịp thá»i. Tùy theo các giai Ä‘oạn tiến triến của bệnh mà thà y thuốc có thể lá»±a chá»n các phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u trị phù hợp nhÆ°: phẫu thuáºt, chiếu xạ, hóa chất... Trong đó phẫu thuáºt là biện pháp Ä‘iá»u trị chÃnh, có thể phẫu thuáºt kết hợp vá»›i Ä‘iá»u trị bằng hóa chất hoặc tia xạ. Ngoà i ra, cần nâng đỡ cÆ¡ thể bằng các biện pháp nuôi dưỡng phù hợp, Ä‘iá»u trị triệu chứng, là m giảm các phản ứng phụ do Ä‘iá»u trị bằng hóa chất và tia xạ.
Äể phòng bệnh cần tránh các yếu tố nguy cÆ¡ nhÆ° không nên hút thuốc lá, giảm uống rượu, tránh các thá»±c phẩm có hại, kiểm soát và phòng ngừa các bệnh lý ở thá»±c quản. Bên cạnh đó là tăng cÆ°á»ng các yếu tố bảo vệ: ăn nhiá»u hoa quả, rau xanh và các chất xÆ¡, bổ sung các vitamin và yếu tố vi lượng cần thiết đặc biệt là vitamin A, B2, C, E, selen...
Ung thÆ° thá»±c quản thÆ°á»ng không có những triệu chứng rõ rà ng khi má»›i xuất hiện, chỉ khi khối u đã phát triển rõ. Vì váºy khi có bất cứ dấu hiệu nà o bất thÆ°á»ng thì nên Ä‘i khám, Ä‘iá»u trị kịp thá»i má»›i kéo dà i và cải thiện cuá»™c sống cho ngÆ°á»i bệnh.
 Ung thư thực quản. Những nguyên nhân dẫn đến ung thư thực quản
  TÃnh đến thá»i Ä‘iểm hiện nay, ngÆ°á»i ta vẫn chÆ°a xác định được chÃnh xác nguyên nhân gây ung thÆ° thá»±c quản,song có nhiá»u yếu tố liên quan đến việc xuất hiện bệnh. Äó là :
  - Do chế Ä‘á»™ ăn uống: nghiện rượu và thuốc lá là tác nhân hà ng đầu. Ngoà i ra, thÆ°á»ng xuyên ăn, uống thá»±c phẩm và nÆ°á»›c uống có nhiá»u nitrit và nitrat (là nguồn sinh ra nitrosamin-chất gây ung thÆ°) hoặc chế Ä‘á»™ ăn Ãt rau xanh, hoa quả, Ãt chất xÆ¡ hoặc thói quen ăn uống đồ nóng và các chất gây cá» sát niêm mạc thá»±c quản...
  - Do má»™t số tổn thÆ°Æ¡ng của thá»±c quản có ý nghÄ©a nhÆ°: sẹo bá»ng thá»±c quản, viêm thá»±c quản do trà o ngược dạ dà y-thá»±c quản, bệnh co thắt tâm vị, lạc chá»— niêm mạc dạ dà y và o thá»±c quản hay những ngÆ°á»i thừa cân, béo phì...
  - Do các yếu tố nhiễm khuẩn: vệ sinh răng miệng kém, sâu răng, nhiễm nấm (Geotrichum Candidum, Fusarium)…
  Nghiên cứu của Viện Ung thÆ° Sloan - Kettering (Mỹ) cho thấy, ung thÆ° thá»±c quản Ä‘oạn 2/3 trên thÆ°á»ng gặp ở những ngÆ°á»i uống nhiá»u rượu. Nếu uống rượu kèm theo hút thuốc lá và Ãt ăn rau xanh, trái cây thì nguy cÆ¡ cà ng tăng cao. Ung thÆ° thá»±c quản Ä‘oạn 1/3 dÆ°á»›i, thÆ°á»ng gặp ở những ngÆ°á»i thừa cân, béo phì và hút thuốc lá. Nguy cÆ¡ nà y cÅ©ng sẽ tăng cao nếu những ngÆ°á»i nà y ăn Ãt hoa quả, rau xanh kèm há»™i chứng trà o ngược dạ dà y - thá»±c quản.
  Ung thÆ° thá»±c quản có liên quan nhiá»u đến giá»›i và tuổi tác, thÆ°á»ng gặp ở ngÆ°á»i cao tuổi (từ 60 tuổi trở lên) mà hiếm gặp ở ngÆ°á»i dÆ°á»›i 50 tuổi. Trong đó nam giá»›i có tá»· lệ mắc bệnh cao hÆ¡n, chiếm tá»›i 80% số bệnh nhân bị ung thÆ° thá»±c quản.
  Những biểu hiện của ung thư thực quản
  Nuốt khó là triệu chứng thÆ°á»ng gặp nhất. Lúc đầu chỉ xuất hiện khi ăn thức ăn đặc, cảm giác vÆ°á»›ng ở sau ức nhÆ°ng không Ä‘au. Sau đó khó nuốt vá»›i cả thức ăn lá»ng nhÆ° cháo, phở... Khó nuốt diá»…n biến má»™t cách liên tục, cà ng ngà y cà ng tăng dần và đến khi khối u lan rá»™ng thì nuốt nÆ°á»›c cÅ©ng thấy khó và đau.
  Cùng vá»›i triệu chứng nuốt khó, ngÆ°á»i bệnh có thể có cảm giác vÆ°á»›ng, tức nặng, Ä‘au âm ỉ đè nén sau xÆ°Æ¡ng ức... (tùy theo sá»± phát triển của khối u) hay khó thở, khà n giá»ng, ho khan, khạc Ä‘á»m; Ä‘au thượng vị, buồn nôn, nôn, nấc. Trong những trÆ°á»ng hợp có nôn triệu chứng nà y xuất hiện khá sá»›m nhất là khi ung thÆ° ở cao. Nếu ung thÆ° ở Ä‘oạn thấp của thá»±c quản thì triệu chứng nôn xuất hiện muá»™n. Ngoà i ra bệnh nhân thấy chảy nhiá»u nÆ°á»›c bá»t.
  Trong quá trình ung thÆ° phát triển có thể gây ra các biến chứng: viêm thủng thá»±c quản và o trung thất gây khó thở Ä‘á»™t ngá»™t, trà n khà dÆ°á»›i da; rò thá»±c quản và o khà phế quản là m thức ăn và o Ä‘Æ°á»ng hô hấp gây viêm phổi, áp-xe phổi... Nếu không được Ä‘iá»u trị kịp thá»i, phần lá»›n bệnh nhân ung thÆ° thá»±c quản sẽ suy kiệt và tá» vong do không ăn uống được.
  Vì váºy, đối vá»›i ngÆ°á»i bệnh cao tuổi khi có các dấu hiệu sá»›m nhÆ° khó nuốt, giá»ng khà n... đặc biệt ở những ngÆ°á»i nghiện thuốc lá, rượu cần Ä‘i khám để được phát hiện bệnh, Ä‘iá»u trị kịp thá»i.
  Cách Ä‘iá»u trị ung thÆ° thá»±c quản
  Ung thÆ° thá»±c quản cần được phát hiện sá»›m và điá»u trị kịp thá»i. Tùy theo các giai Ä‘oạn tiến triến của bệnh mà thà y thuốc có thể lá»±a chá»n các phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u trị phù hợp nhÆ°: phẫu thuáºt, chiếu xạ, hóa chất... Trong đó phẫu thuáºt là biện pháp Ä‘iá»u trị chÃnh, có thể phẫu thuáºt kết hợp vá»›i Ä‘iá»u trị bằng hóa chất hoặc tia xạ. Ngoà i ra, cần nâng đỡ cÆ¡ thể bằng các biện pháp nuôi dưỡng phù hợp, Ä‘iá»u trị triệu chứng, là m giảm các phản ứng phụ do Ä‘iá»u trị bằng hóa chất và tia xạ.
  Äể phòng bệnh cần tránh các yếu tố nguy cÆ¡ nhÆ° không nên hút thuốc lá, giảm uống rượu, tránh các thá»±c phẩm có hại, kiểm soát và phòng ngừa các bệnh lý ở thá»±c quản. Bên cạnh đó là tăng cÆ°á»ng các yếu tố bảo vệ: ăn nhiá»u hoa quả, rau xanh và các chất xÆ¡, bổ sung các vitamin và yếu tố vi lượng cần thiết đặc biệt là vitamin A, B2, C, E, selen...
Ung thÆ° thá»±c quản thÆ°á»ng không có những triệu chứng rõ rà ng khi má»›i xuất hiện, chỉ khi khối u đã phát triển rõ. Vì váºy khi có bất cứ dấu hiệu nà o bất thÆ°á»ng thì nên Ä‘i khám, Ä‘iá»u trị kịp thá»i má»›i kéo dà i và cải thiện cuá»™c sống cho ngÆ°á»i bệnh.
http://www.asiancancer.com.vn/