Äã có nhiá»u cuá»™c tranh cãi quanh vấn Ä‘á»: Äiểm mạnh nhất cá»§a Apple là công nghệ hay thiết kế? Cả hai Ä‘á»u không đúng. Apple là báºc thầy trong các độc chiêu là m giá.
Tháºt lạ là nếu tÃnh vá» doanh số tiêu thụ các sản phẩm máy nghe nhạc iPod, máy tÃnh Mac, Ä‘iện thoại iPhone, máy tÃnh bảng iPad thì Apple còn thua xa nhiá»u hãng công nghệ khác nhưng doanh thu và lợi nhuáºn cá»§a há» lại luôn khiến các đối thá»§ khác phải thèm muốn.
Tháºt lạ là mẫu Ä‘iện thoại iPhone cá»§a Apple đã sắp ra mắt Ä‘á»i thứ 5, máy tÃnh bảng iPad sắp sang Ä‘á»i thứ 2 nhưng ngưá»i dùng toà n cầu vẫn chưa thể “bá»›t sốt†và há» vẫn sẵn sà ng bá» ra những khoản tiá»n không há» nhỠđể mua những sản phẩm nà y mà lòng vô cùng hoan hỉ.
Tất cả Ä‘á»u là thà nh quả từ các tuyệt kỹ móc túi ngưá»i dùng cá»§a Apple. Há» sá» dụng các chÃnh sách giá “nhá» mồiâ€, giá tham chiếu, giá gá»™p, giá “máºp má»â€â€¦ để biến những sản phẩm cá»§a mình thà nh cục và ng. Tất nhiên, các chÃnh sách nà y phải được há»— trợ bằng các yếu tố phụ khá quan trá»ng khác là thiết kế sản phẩm đẹp và luôn tiên phong vá» công nghệ.
Hãy thá» lấy má»™t và dụ rất “kinh Ä‘iểnâ€. Hồi tháng 9/2010, Apple ra mắt loạt máy nghe nhạc iPod thế hệ má»›i. Sản phẩm cao cấp nhất cá»§a loạt nà y là những chiếc iPod Touch vá»›i 3 mức giá: 229 USD, 299 USD và 399 USD và điểm khác biệt duy nhất giữa chúng là dung lượng lưu trữ. Chưa tÃnh đến việc dung lượng lưu trữ có đắt đến mức ấy không, Ä‘iá»u mà tất cả những ngưá»i mua iPod Touch Ä‘á»u biết là giá bán cá»§a chúng Ä‘á»u cao hÆ¡n mức 199 USD (kèm hợp đồng cam kết 2 năm sá» dụng dịch vụ cá»§a nhà mạng AT&T) cá»§a má»™t chiếc iPhone, trong khi nó thiếu hẳn chức năng nghe – gá»i Ä‘iện thoại.
Thá»±c tế, dù khách hà ng có nháºn ra hay không nhưng không thể phá»§ nháºn “là m giá†là má»™t trò chÆ¡i không thể thiếu cá»§a Apple và đó là cách há» dùng để chống lại sá»± cạnh tranh vô cùng khắc nghiệt trong lÄ©nh vá»±c công nghệ. Má»™t chiếc máy tÃnh bảng iPad có cấu hình thấp nhất vẫn được bán tại Mỹ vá»›i giá 499 USD trong khi chiếc Archos 7 Home Tablet chỉ có giá 189 USD hay tháºm chà má»™t chiếc Dell Streak cÅ©ng chỉ là 299 USD. Trên thị trưá»ng các đối thá»§ cá»§a Apple liên tục tung ra những sản phẩm má»›i vá»›i nhiá»u tÃnh năng hÆ¡n và giá bán liên tục được hạ xuống thấp hÆ¡n, và dụ như chiếc máy tÃnh bảng Dell Streak có cả chức năng đà m thoại có hình và điện thoại – Ä‘iá»u mà iPad chưa thể Ä‘uổi kịp.
Chúng ta hãy thỠcùng mổ xẻ một số độc chiêu là m giá của Apple.
1.Giá “mồi nhá»â€
Hồi giữa năm 2010, mạng Internet rá»™ lên tin đồn rằng Apple sẽ ra mắt mẫu iPad 2 má»›i 7 inch và o dịp lá»… Giáng sinh. Thá»±c tế đã cho thấy đó chỉ là má»™t tin đồn có chá»§ ý cá»§a Apple cÅ©ng giống như hỠđã từng là m vá»›i các sản phẩm khác cá»§a mình. Giá»›i kinh doanh gá»i đó là “mồi nhá»â€. Mồi nhá» là má»™t sản phẩm, dịch vụ hay má»™t mức giá mà ngưá»i bán gần như đưa ra để “đánh đố†khách hà ng bởi sẽ chẳng có ai lá»±a chá»n nhưng nó lại có tác dụng rất lá»›n giúp cho các sản phẩm chá»§ đạo khác mà ngưá»i bán rất kỳ vá»ng tiêu thụ được nhiá»u, trở nên “long lanh†hÆ¡n và hợp lý hÆ¡n rất nhiá»u.
Vá»›i má»™t chiếc iPad có mà n hình chỉ 7 inch vá»›i Ãt tÃnh năng hÆ¡n má»™t chút, đột nhiên chiếc iPad hiện Ä‘ang được bán trên thị trưá»ng vá»›i giá 499 USD trở nên hợp túi tiá»n má»™t cách kỳ lạ.
“Mồi nhá»â€ cÅ©ng giải thÃch vì sao Apple thưá»ng bán má»—i sản phẩm cá»§a há» vá»›i nhiá»u phiên bản khác nhau và mức giá khác nhau. Trở lại và dụ mẫu iPod Touch đã nói ở trên, rõ rà ng ngưá»i dùng sẽ cảm thấy khá thoải mái khi lá»±a chá»n má»™t chiếc máy nghe nhạc thá»i thượng vá»›i giá chỉ 229 USD dù dung lượng lưu trữ cá»§a nó nhá» hÆ¡n má»™t chút bởi nếu so vá»›i 399 USD để có thêm và i GB lưu trữ thì đó là má»™t món hà ng há»i mà quên Ä‘i rằng chÃnh chiếc iPhone giá 199 USD cÅ©ng có các tÃnh năng y hệt như váºy. Trong thương vụ nà y, Apple lợi cả đôi đưá»ng. Nếu khách hà ng tiêu thụ mạnh phiên bản dung lượng nhá», hỠđã có lợi nhưng nếu có ai đó chá»n mẫu có giá cao hÆ¡n thì lợi nhuáºn mà há» thu vá» cÅ©ng lá»›n hÆ¡n.
Apple khiến chúng ta phải trả thêm rất nhiá»u tiá»n cho những thứ mà con ngưá»i vẫn là m suốt 30 năm nay như Ä‘á»c báo, nhắn tin, gá»i Ä‘iện thoại...
2. Thiết láºp giá tham chiếu cao
Nhà kinh tế há»c Richard Thaler đã từng kết luáºn rằng ngưá»i tiêu dùng thưá»ng rất kém trong việc ra quyết định hay xác định giá trị sản phẩm má»™t cách chÃnh xác nên há» thưá»ng xuyên cần có má»™t chá»— dá»±a dẫm là má»™t “giá tham chiếu†để có thể so sánh. Má»™t chiếc áo có giá 80 USD có thể sẽ khiến ngưá»i mua chê đắt, bất chấp nó đã được giảm giá 50% từ mức 160 USD. Äó là vì khách hà ng không có giá tham chiếu.
Apple đã tá»± chÆ¡i trò chÆ¡i nà y má»™t mình bằng cách thưá»ng ra mắt mẫu sản phẩm thê hệ đầu tiên vá»›i giá rất cao. Và dụ, mẫu iPhone đầu tiên được bán vá»›i giá lên đến 599 USD nhưng sau đó há» từ từ girm giá xuống và đến mức gần như cố định là 199 USD như hiện nay. Mốc 599 USD sẽ được ngưá»i dùng sá» dụng là m giá tham chiếu nên 199 USD trở nên “chẳng đáng kể. Tương tá»± như váºy, nếu mức giá 499 USD cá»§a chiếc iPad vẫn còn khiến bạn băn khoăn, nhân dịp Giáng sinh Apple sẽ giảm nó xuống 399 USD và sẽ có không Ãt ngưá»i… nhà o vô.
3. Là m mất tác dụng của giá
Äã bao giá» bạn và o rạp chiếu phim và phải mua má»™t bịch bá»ng ngô vá»›i giá cao gấp rưỡi bên ngoà i chưa? Dù có thể lúc đó bạn cảm nháºn được là đắt nhưng trong rạp chiếu phim bạn không có bất cứ má»™t ngưá»i bán nà o khác để so sánh giá nên bạn sẽ vẫn phải móc tiá»n ra mua.
Tuyệt chiêu khiến ngưá»i dùng quên Ä‘i yếu tố giá cá»§a Apple cÅ©ng tương tá»± như váºy. Nếu mổ xẻ kỹ cà ng, sản phẩm cá»§a há» không có gì quá ghê gá»›m nhưng hỠđã rất thà nh công trong việc biến các sản phẩm cá»§a mình thà nh má»™t thứ “không ai cóâ€. Khi mà thị trưá»ng không có sản phẩm tương tá»± nà o để so sánh, ngưá»i mua biết lấy gì để xác định đắt hay rẻ đây? Và kết cục là há» hoan hỉ mang vá» nhà má»™t chiếc máy nghe nhạc iPod và tá»± hà o vá» lá»›p vá» nhôm nguyên khối mà không nhá»› ra rằng suy cho cùng nó cÅ©ng chỉ là nhôm, giống hệt lá»›p giấy bá»c thức ăn cá»§a các bà ná»™i trợ. Khi Apple tuyên bố bán sản phẩm Apple TV vá»›i giá 99 USD, bạn có biết là nó đắt hay rẻ không? Chẳng ai biết vì cái Apple TV box đấy chẳng giống thứ gì trên trái đất nà y cả.
4. “Há»a mù†vá» giá
Bạn nghÄ© rằng lợi nhuáºn cá»§a Apple đến từ những chiếc iPod, iPhone mà ngưá»i dùng bá» tiá»n ra mua? Chưa hẳn đúng. Vá»›i má»—i chiếc iPod hoặc iPhone bán ra, cái mà Apple trông đợi nhất chÃnh là nguồn thu từ việc há» sẽ mua bao nhiêu bà i hát trên iTunes, thuê bao nhiêu bá»™ phim, bấm bao nhiêu lần và o quảng cáo trên iAd… Tương tá»±, chiếc Apple TV box chẳng há» chứa bất cứ ná»™i dung gì trong đó cả và muốn nó hoạt động, bạn lại phải trả thêm tiá»n hà ng ngà y, hà ng tháng… Má»—i cuá»™c gá»i cá»§a bạn trên chiếc iPhone, nhà mạng cÅ©ng phải chia lại cho Apple má»™t phần nhất định. Mặc dù váºy, vẫn chẳng có ai biết rằng khi há» bá» tiá»n ra mua má»™t sản phẩm cá»§a Apple, quá trình trả tiá»n má»›i chỉ là bắt đầu và không má»™t ai có thể tÃnh được chÃnh xác cái giá mà há» sẽ phải trả.
Äến giá» nà y, cả thế giá»›i đã phải ngả mÅ© bái phục khả năng là m giá tuyệt vá»i cá»§a Apple. Bằng má»™t loạt các độc chiêu khác nhau, Apple đã buá»™c ngưá»i dùng phải trả thêm rất nhiá»u tiá»n cho những việc mà 30 năm nay con ngưá»i đã là m: Ä‘á»c báo, nhắn tin, xem video (phim), gá»i Ä‘iện thoại… Sá»± đột phá vá» công nghệ thá»±c chất chỉ là má»™t ảo giác nhưng khi cầm khối nhôm sáng láng cá»§a Apple trên tay đã bao giá» bạn tá»± há»i thá»±c ra, nó có giá bao nhiêu chưa?
Nguồn : ICTNews