Cuối năm 2016, đầu năm 2017, thị trưá»ng bất động sản (BÄS) có dấu hiệu phục hồi rõ rệt, đặc biệt là nhiá»u dá»± án “đắp chiếu†đã được hồi sinh. Tuy nhiên bên cạnh đó, nhiá»u dá»± án BÄS vẫn còn trong tình trạng “chết lâm sà ngâ€.
Dá»± án đình đám má»™t thá»i
Khi má»›i giá»›i thiệu ra thị trưá»ng, nhiá»u dá»± án mang trong mình vẻ hà o nhoáng và những thông tin hấp dẫn ngưá»i mua. Nhưng sau má»™t thá»i gian triển khai, các dá»± án nà y bắt đầu “chết lâm sà ng†mà nguyên nhân chá»§ yếu là thiếu vốn.
Cụ thể, tại Hà Ná»™i, công trưá»ng Hanoi Times Tower trong khu đô thị Văn Phú không có bóng dáng công nhân và máy móc hoạt động; hay chuá»—i dá»± án cá»§a Tricon Tower, Vina Megastar, AZ Lâm Viên, Habico Tower cÅ©ng Ä‘ang trong tình trạng tương tá»±.
Còn tại Äà Nẵng, các dá»± án như Golden Square từng được giá»›i thiệu là má»™t khu phức hợp gồm trung tâm thương mại, văn phòng, khách sạn và chung cư cao cấp nằm tại 4 mặt tiá»n trung tâm TP. Äà Nẵng do táºp Ä‘oà n Alphanam Group là m chá»§ đầu tư, nhưng hiện nay cÅ©ng Ä‘ang nằm trong tình trạng chỠđược hồi sinh. Tương tá»±, các dá»± án Golden Square, Vien Dong Meridian Tower, Danang Centre cÅ©ng chưa biết khi nà o má»›i hoà n thà nh.
Trong khi đó, giữa lòng Tp.HCM, dá»± án tòa tháp 41 tầng Saigon One Tower từng được giá»›i thiệu là dá»± án khá»§ng vá»›i nguồn vốn đầu tư khoảng 238 triệu USD (gần 5.000 tá»· đồng) được xây dá»±ng trên khu đất có diện tÃch 6.672m2 vá»›i 5 tầng hầm và 41 tầng cao, tổng diện tÃch sà n 127.126m2. Dá»± kiến sau khi hoà n thà nh, đây sẽ là tòa nhà cao thứ 3 tại Tp.HCM (trên 195m), chỉ sau Bitexco Financial Tower (68 tầng, cao 262m) và The One Saigon (55 tầng, cao 240m).
Ngoà i ra, các dá»± án PetroVietnam Landmark Tower, 584 Tân Kiên cÅ©ng Ä‘ang được chá»§ đầu tư chạy vạy khắp nÆ¡i để mong dá»± án được khởi động lại. Tuy nhiên, niá»m hy vá»ng rất mong manh và không biết bao giá» khách hà ng má»›i nháºn được căn há»™ hoà n thiện.
Cuá»™c khá»§ng hoảng BÄS nhiá»u năm trước đây đã được và o
su kien trong ngay như "cÆ¡n đại hồng thá»§y" nhấn chìm không biết bao nhiêu doanh nghiệp, dá»± án khiến cho hệ lụy dai dẳng kéo tá»›i táºn ngà y nay vẫn chưa thể giải quyết. Hà ng loạt công trưá»ng trÆ¡ sắt nhá»n hoen gỉ và hà ng nghìn ngưá»i mua nhà rÆ¡i và o tình thế mắc kẹt, tiá»n đã trao mà không biết khi nà o má»›i nháºn được nhà .
Khó cứu dự án "chết lâm sà ng"
Thá»±c tế cho thấy, nhiá»u chá»§ đầu tư ngoại được cho là có nhiá»u kinh nghiệm và tà i chÃnh tốt cÅ©ng phải lao Ä‘ao. Äiển hình, Táºp Ä‘oà n Berjaya (Malaysia) Ä‘ang váºt lá»™n vá»›i dá»± án Khu đô thị Äại há»c Quốc tế và Trung tâm Tà i chÃnh Quốc tế tại Tp.HCM mà chưa thể khởi động dù đã được cấp phép cách đây nhiá»u năm.
Giá»›i chuyên gia BÄS cho rằng, các dá»± án trên chá»§ yếu táºp trung và o những nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm hoặc “chết†sau cú hÃch hạn chế nguồn vốn cá»§a ngân hà ng. Chỉ những doanh nghiệp yếu vốn má»›i hay trông chá» và o nguồn vốn từ ngân hà ng, trong khi đó, ngân hà ng lại thắt chặt tÃn dụng BÄS, nâng lãi suất cho vay có lúc vượt 20% để đối phó vá»›i lạm phát tăng cao. Äiá»u đó đã khiến nhiá»u doanh nghiệp hoà n toà n bế tắc vá» vốn, dẫn đến đầu tư không có lãi.
Má»™t nguyên nhân khác là những năm trước đây, khi thị trưá»ng BÄS Ä‘ang trên đỉnh cao, các doanh nghiệp Ä‘ua nhau đầu tư và o BÄS vá»›i nhiá»u doanh nghiệp tay ngang đến từ các lÄ©nh vá»±c kinh doanh khác như thá»§y sản, bánh kẹo, taxi, xuất nháºp khẩu, phân phối… dẫn tá»›i tình trạng cung nhiá»u – cầu Ãt nên việc thu hút nguồn vốn từ trong dân không còn, đẩy những dá»± án nà y Ä‘i và o “ngõ cụt†và buá»™c phải dừng đầu tư.
Trước hiện trạng đó, Nhà nước cÅ©ng như nguồn vốn đầu tư từ nước ngoà i hiện Ä‘ang dần khởi động lại những dá»± án nà y nhưng tình hình khả quan cá»§a việc “cứu sống†dưá»ng như chỉ là thông tin ban đầu mà chưa có Ä‘iểm sáng.
Theo ghi nháºn thá»±c tế, có nhiá»u đại gia BÄS Ä‘ang bắt đầu chiến dịch mua lại những dá»± án chết nà y, trong đó Novaland là cái tên được nhắc tá»›i vá»›i tần suất khá dà y bởi ngay từ đầu năm 2013 đến nay, ông lá»›n nà y đã mua lại gần 40 dá»± án “chết lâm sà ng†từ các doanh nghiệp khác. Tiếp đến là Hưng Thịnh Corp, má»™t đại gia cÅ©ng đã vá»±c dáºy thà nh công hà ng chục dá»± án.
Song, vấn đỠkhiến các nhà đầu tư Ä‘au đầu nhất đối vá»›i những dá»± án nà y là việc giải quyết nợ ngân hà ng lá»›n bởi nhiá»u chá»§ đầu tư cÅ© đã thu tiá»n cá»§a khách hà ng và đầu tư dang dở và o dá»± án, nguồn tiá»n không còn, nên chá»§ đầu tư má»›i khi mua lại gặp rất nhiá»u rá»§i ro. Bên cạnh đó, còn má»™t số nguyên nhân khác như các vấn đỠvá» nợ thuế sá» dụng đất hoặc thuế VAT…
Vì váºy, nhiá»u chuyên gia BÄS đưa ra lá»i khuyên cho chá»§ đầu tư là nên tÃnh toán kỹ bởi má»™t khi sa chân sẽ chẳng những không cứu được dá»± án đó mà mình còn bị “chết†theo.